Çin’de ikinci uzun süren tren yolculuğumuzu Xi’an-Chongqing arasında yaptık. Yataklı tren ile yaptığımız bu yolculuk yaklaşık 11 saat sürdü. Çin’i daha iyi tanımak ve Çinlilerle daha yakın temas kurmak için bir yataklı tren yolculuğu yapmanızı tavsiye ederim. Trene bindikten sonra kondüktörler gelip biletleri alıp yerine bir kart veriyorlar. İnmeden önce de bu kartı tekrar biletle diğiştiriyorlar. Bu hareketin sebebini anlayamadım. Çinliler genellikle yanlarında yiyecek, içecek, temiz çarşaf, oyalanacak oyun, gazete, dergi vesaire tam teşekküllü olarak geliyorlar. Trenin koridorlarında oturacak yerler var, bunlara oturup geleni geçeni, dışarıyı seyrediyorlar. Çok geveze değiller ama kolay göz teması kurup gülümsüyorlar. Birinci ve ikinci tren yolculuklarında 10-12 yaşlarında çocukları olan iki kadınla aynı kompartmanda gittik. Çocukların birisi erkek, diğeri kızdı. Çinlilerin sıkı nüfus politikası nedeni ile tek çocuklu aile çok, ayrıca Çinli kadınlar maddi bir birikim olmadan çocuk yapmak istemiyorlar. Bizim komşuların da tek çocuk olduğunu tahmin ediyorum. Çocuklar el bebek gül bebek yetiştiriliyorlar izlenimi aldım. Hatta bir tanesi kolonyalı mendillerle çocuğun temas edebileceği bütün tren duvarlarını sildi. Çocuklar düzenli aralıklarla beslendi, anne uyurken rahat etmeleri için kendi rahatından ödün verdi. Çocuklar bir hayli iri olmasına rağmen anne ile aynı yatakta yattılar. Bunun bir tasarruf alışkanlığı olduğunu, uzun yıllar ekonomik sıkıntı yaşamış bu ülkenin insanlarının çocuk için ayrı bilet almanın bir israf olduğunu düşündüklerini zannediyorum. Her iki aile de fakire benzemiyordu. Öte yandan, çocukların pek de şımarık olmadığını gözlemledim. O dengeyi nasıl tutturuyorlar pedagogların incelemesi lazım. Yeri gelmişken şunu söyleyeyim, Küba’dan Fas’a, Almanya’dan Güney Afrika’ya çok yer gezdim, bizdeki kadar şımarık çocuklar görmedim.
Chongqing
Çin gezimizin bir ayağının Yangtze nehrinde gemi ile seyahat olmasına karar vermiştik. Gemi, Chongqing’den Yichang’a gidecekti. Chongqing’e sabah varacak, gemiye akşam binecektik. Yani tam bir günümüz vardı. Bu günü değerlendirmenin en iyi yolunun bir minibüs ve bir rehber tutmak olduğuna karar verdik, ve iyi ki öyle yapmışız. İnternetten bulduğum bilgilere göre seçtiğim Lark Trip isimli firmaya (http://lark-trip.com/) e-mail atarak bir tur ayarladım. Sabah bizi gardan almak üzere rehber Yang geldi (Yang Shen, 沈阳, +86-158-2317-3600). 25-30 yaşlarında bir erkek olan rehberimizden çok memnun kaldık. Bizi alışveriş tuzaklarına sokmadığı gibi grubun taleplerini kısa zamanda algılayıp akşama kadar güzel vakit geçirmemiz için elinden geleni yaptı. Gemiye bırakmadan önce de gemideki her şeyin pahalı olduğunu söyleyip bizi bir markete götürüp içecek ve atıştırmalık bir şeyler almamızı sağladı. Minibüs, şoför ve rehber için bahşiş hariç toplam 1150 RMB ödedik.
Chongqing, 7,5 milyon nüfusu ile Çin’in en büyük şehirlerinden birisi. Çevresindeki banliyölerle birlikte nüfusu 30 milyona vuruyor. Çin’in en önemli sanayi ve ticaret merkezlerinden biri ve önümüzdeki yıllarda şehrin daha da büyüyeceği düşünülüyor. Aşırı kalabalık ve çok sayıda çok katlı binalar olan bir şehir. İyi bir şehircilik örneği değil. Tarihi binalar bile dev binaların arasında sıkışmış durumda. Yılda yüz günden fazla sisli olan bu şehir, aynı zamanda dünyanın havası en kirli şehirlerinden biri. Yaşanacak yer değil kısacası.
Huguang Toplantı Binası (Huguang Guild Hall, Huguang Assembly Hall, 重庆湖广会馆)
Afetler sonucu Huguang bölgesinden (günümüzdeki Hubei ve Hunan) göç edenlerin 1759 yılında yaptığı binalar kompleksi. Toplantı salonları, tapınaklar, bir göçmen müzesi ve küçük bahçeler içeren bir yapı. Restore edilerek 2005 yılında açılmış. Giriş 30 RMB.
Ciqikou 磁器口
Chongqing’in eski çarşısı. Centre Street (Merkez Cadde) ve buna bağlı birkaç sokaktan oluşan bir bölge. Son 60 yıldır hiç değişmediği söyleniyor. Mimarisi çok iyi korunmuş. Zemin katlarda dükkanlar ve lokantalar var. Üst katlarda hala insanlar yaşıyor. Tepeye doğru yürürseniz bir tapınak, nehre doğru yürürseniz bir liman, arada küçük bir ücretle gezilebilecek eski Çin evleri, her tarafta bol miktarda insan var. Chongqing’in en renkli ve mutlaka gezilmesi gereken bölgesi. Öğle yemeğini de burada, bir noodle lokantasında yedik.
Arhat (Luohan) Tapınağı 罗汉寺
Yüksek binaların arasına sıkışmış, fakat güzel bir tapınak. İnşaatı 1067 yılında bitirilmiş bir Budist tapınağı. 700 Arhat heykeli ve 400 Buda heykeli ile meşhur. Yapıldıktan sonra birkaç restorasyon görmüş. En son Japon savaşında ve kültür devriminde hasar görmüş. Şimdiki Arhat heykelleri 1986 yılında yapılmış.
Arhat heykelleri özel bir salonda sergileniyor. Normal insan boyunda, değişik kompozisyonlarda yapılmış güzel heykeller. Giriş 5 RMB.
Teleferik 扬子江索道
Arhat Tapınağının yakınlarında, ırmağın üstünden geçen ve kenti kuşbakışı görmenizi sağlayan bir teleferik var. Bu teleferiği yerli halk evine gidip gelmek için de kullanıyormuş ama bizim gibi turistler de manzarayı görmek için kullanıyor. Şehir çoğu zaman sisli puslu olduğu için doğru düzgün bir manzara görülemeyebiliyor. Bize de puslu bir hava denk geldi maalesef. Ücreti gidiş dönüş 20 RMB.
Tolga’nın Buda’ya benzerliği
Gezimiz sırasında insanlar sürekli olarak Tolga ile fotoğraf çektirmek istiyordu. Bir süre sonra bunu nedenini keşfettik. Tolga’yı kel kafası ve göbeği ile Buda’ya benzetiyorlardı (Omzunda çuval, elinde veya boynunda tesbih taşıyan ve batıda Gülen Buda denilen bu figür aslında Buda değil, Budai isimli bir kutsal kişi). Tolga da bu insanları kırmadı. Bıkmadan usanmadan onlarca fotoğraf çektirdi. Ben iri bir Çinli’yi andırdığım için benimle ilgilenmemeleri doğaldı ama ekipteki diğer kişilerin Tolga’nın gördüğü aşırı ilgiyi kıskanmış olduklarından şüpheleniyorum.