Pekinden sonraki durağımız Luoyang’dı. Luoyang, 2 milyon nüfuslu bir şehir. Çin’in eski başkentlerinden birisi olması nedeni ile tarihsel açıdan önemli bir şehir. Bizim Luoyang ziyaretimizin iki amacı vardı, Longmen Mağaraları ve Shaolin Tapınağını görmek. Pekin’den G667 yataklı treni ile 16:53’te yola çıktık ve 21:04’te Luoyang’a vardık. Taksiye binerek otelimize gittik. Luoyang Heartland International Youth Hostel adındaki otelimiz küçük, ucuz ve temiz bir oteldi. İki kişilik odaya yaklaşık 50 TL verdiğimiz bu otelde çok rahat ettik. Otele yerleştikten sonra yemek yemeye çıktık ve otelin hemen yakınlarında bir Uygur lokantası bulduk.
Türünün en iyi örneklerinden olmasa da tatmin edici bir lokantaydı.
Sabah, otelin önündeki bir seyyar satıcıda börek türü güzel bir kahvaltı yaptık. 1-2 lira gibi bir para ödedik. Sonra, rehberimiz Lisa bizi almaya geldi. Luoyang’da gideceğimiz mesafeler uzun olduğu ve buraya bir günden fazla zaman ayırmak istemediğim için bir minibüs, şoför ve rehber ayarlamıştım. Lisa, tecrübeli ve zarif bir rehber. Eğer Luoyang’a gidecek olursanız tavsiye ederim. Kendisi ile woaibaby0918@163.com e-mail adresinden temas kurabilirsiniz. Lisa, bizden araç kirası ve şoför de dahil 1550 RMB aldı.
Minibüse doluşup Longmen Mağaralarına doğru yola koyulduk.
Longmen Mağaraları 龙门石窟
Longmen, uzun adam demek değil. Ejderha kapısı anlamına geliyor. Mağaralar, Luoyang’ın 12 km güneyinde. Kireçtaşına oyulmuş heykelleri ile ünlü. Bölgede 1400 mağara, 100 bin heykel, 2500 stel ve yazıt var. Heykellerin çoğu 5. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar olan dönemde yapılmış. Bölge UNESCO kültür mirasına dahil edilmiş. Giriş 120 RMB.
Longmen Mağaralarının en meşhuru Fengxian Mağarası. Bu mağarada ortada bir Buda onun iki yanında bir seri heykel var. Bu heykele “Mona Lisa Buda” da deniyor. Heykelin, yapıldığı dönemin imparatoriçesi Wu Zetian’dan esinlenerek yapıldığı söyleniyor ve kadınsı bir havası, dingin bir yüz ifadesi olduğu için bu ismi almış. Bu heykel 676 yılında bitirilmiş. Daha sonraki yıllarda Wu Zeitan’ın kocası İmparator Gaozong ölecek ve Wu Zetian Çin tarihinin bilinen ilk ve tek kadın yöneticisi olarak hüküm sürecektir. Heykel, 17 metre boyunda ve kulakları iki metre. 7. yüzyıl Çin sanatının en seçkin örneklerinden birisi olarak biliniyor.
680 yılında tamamlanan bu mağaranın inşaatını bir kadın adliye görevlisi ve bir rahibe yönetmiş. Duvarlarında 15000 tane küçük oturan Buda oyması var
Shaolin Tapınağı 少林寺
Yaşı bana yakın olanlar Kung-fu dizisini, dizideki Çekirge’yi ve Po Hoca’yı hatırlayacaktır. Dizide Po Hoca ile Çekirgenin konuştuğu yer Shaolin Tapınağı. Bilmeyenler için anlatayım, Caine budist rahip olmak üzere Shaolin Tapınağına gönderilen bir çocuktur. Kendisine “Çekirge” diye hitap ederler. Dizide Po Hoca ile Çekirge arasında geçen diyaloglar, hayli renklidir. Bu diyaloglardan bir örnek vermeden geçemeyeceğim;
Çekirge: Pazar yerindeydim. Herkes birbiriyle tartışıyor ve kavga ediyor. Hiç huzur yok orada.
Po Hoca: Sen buradayken pazar yerindeki olaylar neden sana dert oldu?
Çekirge: Hepsinin huzurlu olmayı öğrenmesini istiyorum.
Po Hoca: ‘Tao Te Ching’ der ki “Güzelliği ancak çirkinlik sayesinde güzellik olarak görürsünüz. İyiliğin ne olduğunu kötülük var olduğu için bilebilirsiniz. Bunun içindir ki, sahip olmak ve olmamak birlikte var olur. Zor ve kolay birbirini tamamlar. Yüksek ve alçak birbirine göredir. Ön arkaya göre öndür, arka da öne göre arka.
Çekirge: Fakat hocam, tüm insanların bizim huzurumuzu, mutluluğumuzu yaşamasını istemiyor muyuz?
Po Hoca: Bütün bir dünyayı tapınak haline mi getirmek istiyorsun? Güneş gibi ol, içindeki şey dünyayı ısıtır.
Shaolin Tapınagı rahipleri vejeteryan. Tapınağın yakınlarında birkaç vejeteryan restoran var. Lisa, bizi bunlardan birisine götürdü. Yemeklerden memnun kaldık.
Shaolin Tapınağı, Çin tarihindeki en önemli Budist Tapınağı. Hem Çin’de Budizm’in gelişimi, hem dövüş sanatlarının ve çigongun gelişimi açısından çok önemli bir yeri var. Chan (Zen) Budizmin ve Kung-fu’nun çıktığı yer olarak kabul edilir.
477 yılında kurulan tapınağın tarihinde Bodhidharma (Çince Damo, Japonca Daruma) isimli rahibin özel bir yeri var. Yaklaşık 500 yılında Hindistan’dan veya Orta Asya’da İrani bir dil konuşulan bir bölgeden geldiği düşünülen bu Budist Rahip, bir meditasyon ustasıymış. Shaolin rahiplerine Zen Budizm, meditasyon, kung-fu ve çigongun temellerini bu rahibin öğrettiği düşünülür.
1500 yıllık tarihi boyunca bir çok savaş, yıkım ve iyi günler gören bu tapınak zaman zaman 4000’e ulaşan silahlı rahibi ile askeri bir güç de oluşturmuş. Çin, Kore ve Japonya’daki dövüş sanatlarının da Shaolin’den kaynaklandığı düşünülür. Boxer savaşında Avrupalılar tarafından bazı rahipler öldürülmüş, bazı rahipler ABD’ye göç etmiş. Üstüne 1928 yılında İmparatorluk çöktükten sonraki kaos döneminde bir bölgesel yönetici askerleri ile tapınağı basıp yakıp yıkmış. Kültür Devrimi nedeniyle 1966 yılında tapınak hükümet güçleri tarafından basılıp son kalan beş rahip çeşitli suçlamalarla hapse atılmış. Uzun süre boş kalan tapınak, 1999 yılında eski haline döndürülmeye çalışılmış. Eski hocaların bir kısmı öldüğü, bir kısmı çok yaşlandığı için gelenek kopmuş durumda, ama iyi kötü eskisine benzer bir sistem kurmuşlar.
Tapınağın şimdiki hali bir hayli turistik. Tapınak, gelirinin çoğunu kung-fu ekibinin çeşitli ülkelerde yaptığı gösterilerden ve tapınağa gelen turistlerden sağlıyor. Çok önemli bir marka olduğu için Luoyang’a 80 km olan bu tapınak tıklım tıklım turistle dolu. Turistlerin de büyük kısmı Çinliler. Her yer turistle dolu olduğu için otantik bir görünüm ve huzur beklemeyin, bildiğiniz turistik bir tapınağa dönüşmüş durumda. Tapınağın alanı çok geniş, öğrencileri turistlerden uzak bir bölgede eğitiyorlar. Birkaç yüz öğrenci var, araçla geçerken açık havada kung-fu eğitimi alan öğrencileri uzaktan şöyle bir görebiliyorsunuz.
Tapınak yönetimi, turistler için günde birkaç kez kez kung-fu gösterisi düzenliyor. Tiyatro salonu türü bir salonda yapılan bu gösteride 20 yaş civarında genç rahipler dövüş sanatlarından örnekler veriyorlar. Daha önce Antalya’da seyrettiğim Shaolin ekibine (Evet, Shaolin rahipleri Antalya’da gösteri yaptı) göre daha tecrübesiz ve beceriksizler. Yine de onlar bile yeterince şaşırtıcı.
Tapınak, hayli geniş bir alana kurulmuş ve en ilgi çekici yerlerinden birisi Pagoda Ormanı. 791 yılından beri yapılan toplam 228 küçük pagodadan oluşan bir mezarlık. Her bir pagoda, önemli bir rahibin mezarı. Shaolin Manastırı ve Pagoda Ormanı UNESCO kültür mirası olarak kayıt altına alınmış.
Shaolin Manastırı’na Luoyang’dan veya Dengfeng’den otobüsle gidebilirsiniz. Giriş 110 RMB.